Nowe czasy nowe wymagania

Dokument „Przekształcamy nasz świat: Agenda 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju” (Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development) przyjęty przez Organizację Narodów Zjednoczonych to program działań o bezprecedensowym zakresie i znaczeniu, definiujący model zrówno- ważonego rozwoju na poziomie globalnym. Ma on także niebagatelne znaczenie dla branży jubiler­ skiej, ponieważ zmienia zasa­ dy funkcjonowania przedsię­ biorstw na rynku europej­ skim. Zgodnie z agendą 2030 współczesny wysiłek moder­ nizacyjny powinien koncen­ trować się na wyeliminowaniu ubóstwa we wszystkich jego przejawach, przy równoczes­ nej realizacji szeregu celów gospodarczych, społecznych i środowiskowych.

Branża juBilerska woBec agendy 2030

Agenda 2030 zakłada realizację 17 celów Zrównoważonego rozwoju oraz powiązanych z nimi 169 zadań, które oddają trzy wymiary zrównoważonego rozwoju – gospodarczy, społeczny i środowiskowy. Założeniem jest, że działania na rzecz osiągania celów wymagają aktywności i osiągania postę­ pów równocześnie na tych trzech płaszczyznach i w sposób zintegrowany. należy zauważyć, że branża jubilerska będzie musiała podporządkować się nowym zasadom, które zakładają dąże­ nie do odpowiedzialnej konsumpcji i produkcji a także nakładają na branżę jubilerską odpowiedzialność za wpro­ wadzenie do atmosfery dwutlenku węgla. Branża jubilerska, aby funkcjo­ nować w nowych realiach, musi stać się branżą„zieloną”i dążyć do wprowadza­ nia na rynku nie tylko produktów jubi­ lerskich pochodzących z „etycznych źródeł”, ale także takich, które będą służyły użytkownikowi przez dziesięcio­ lecia. jednocześnie należy zauważyć, że w dokumencie agenda 2030 czytamy w punkcie 28. „rządy, organizacje międzynarodowe, sektor biznesu i inne podmioty niepaństwowe oraz obywa­ tele muszą przyczynić się do zmiany niezrównoważonych wzorców kon­ sumpcji i produkcji, m.in. poprzez mobilizację – z wykorzystaniem wszyst­ kich źródeł – pomocy finansowej i tech­ nicznej, w celu zwiększenia potencjału naukowego, technicznego i innowacyj­ nego krajów rozwijających się, aby kraje te mogły przejść na bardziej zrówno­ ważone wzorce konsumpcji i produkcji” a także zapewnić zrównoważone finan­ sowanie.

Zrównoważone finansowanie

18 czerwca 2020 r. rozporządzenie w sprawie utworzenia pierwszego na świecie systemu klasyfikacji – „zielonej listy” dla zrównoważonych działalności gospodarczych, inaczej taksonomii, zostało przyjęte przez Parlament europejski i radę europejską. rozporządzenie w sprawie taksonomii nakreśla ogólne ramy, które pozwolą na stopniowy rozwój ogólnounijnego systemu klasyfikacji dla zrównoważo­ nych środowiskowo działalność gospo­ darczych. rozporządzenie nie stworzy­ ło jeszcze wyczerpującej listy ekono­ micznie zrównoważonych środowisko­ wo działalności. wyróżniono sześć celów środowisko­ wych: łagodzenie zmian klimat, dosto­ sowanie do zmian klimatu, zrównowa­ żone użytkowanie i ochrona zasobów wodnych i morskich, przejście na gospo­ darkę o obiegu zamkniętym, zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola, ochrona i przywracanie różnorodności biologicznej i ekosystemów. gospodarka o obiegu zamkniętym (circular economy) jest koncepcją gospodarczą, w której produkty, mate­ riały oraz surowce powinny pozostawać w gospodarce tak długo, jak jest to możliwe, a wytwarzanie odpadów powinno być jak najbardziej zminima­ lizowane. idea ta uwzględnia wszystkie etapy cyklu życia produktu, zaczynając od jego projektowania, poprzez pro­ dukcję, konsumpcję, zbieranie odpa­ dów, aż do ich zagospodarowania. jeżeli firma chciałabym skorzystać ze zrów­ noważonego rozwoju musi spełniać cztery wymagania, po pierwsze: zapew­ niać znaczący wkład do co najmniej jednego z sześciu powyższych celów środowiskowych; po drugie: wykazywać „brak znaczącej szkody” dla innych celów środowiskowych; po trzecie: zapewnić zgodność z kryteriami tech­ nicznymi; oraz po czwarte: zapewnić zgodność z minimalnymi gwarancjami dotyczącymi zabezpieczenia społecz­ nego i zarządzania. co oznacza, że większość firm jubilerskich spełnia wymienione powyżej warunki. ogólnoeuropejski system klasyfikacji oznacza, że powstaje jednolity i zhar­ monizowany sposób ustalania jakie działania gospodarcze można uznać za zrównoważone. jest to niezbędne, aby ue mogła stać się pierwszym neutral­ nym dla klimatu kontynentem. system ten jest narzędziem, które ma wspierać zrównoważone, odporne na zmianę klimatu i zielone inwestycje. jeżeli firmie jubilerskiej zależałoby na skorzysta niu ze wsparcia proponowanego przez agendę 2030 musi wyjaśnić, w jaki sposób ich działania odnoszą się do taksonomii. Taksonomia to narzędzie, które wspiera inwestorów, w tym przedsiębiorców, w podejmowaniu świadomych decyzji inwestycyjnych w kierunku bardziej zrów­ noważonych działań gospodarczych. jej celem jest m.in. zapewnienie jasności i wspólnego rozumienia tego, jakie dzia­ łania mogą być uznane za„zrównoważone”. wprowadzenie taksonomii ue, oprócz ujednolicenia pojęć, ma również walczyć ze zjawiskiem tzw. greenwashingu, czyli “ekologicznego pseudomarketingu”, w któ­ rym inwestorzy i konsumenci są wabieni na fałszywe deklaracje producentów o przyjazności produktów czy usług dla środowiska. Ponadto ustanowienie jasnych kryteriów kwalifikacji ma być kluczem do ukierunkowania przepływu kapitałów publicznych i prywatnych w kierunku zrównoważonych inwestycji, aby zgodnie z europejskim Zielonym ładem do 2050 r. europa osiągnęła neutralność pod wzglę­ dem emisji dwutlenku węgla.

Zrównoważona ozdoba

Klienci decydujący się na zakup biżuterii zaczynają zwracać uwagę na zupełnie inne jej cechy nich jeszcze kilka lat temu, przestaje liczyć się jej aspekt estetyczny ani wartość jaką przedstawia i to zarówno emocjonalna jak i materialna, a zaczyna liczyć się przede wszystkim sposób jej wyprodukowania. rosnąca świadomość konsumentów i troska o środowisko naturalne sprawia, że klienci kierują się w swoich zakupach przede wszystkim wartościami ekologicznymi.

„Certyfikat ekologiczny” staje się najważniejszym aspek- tem oferowanej przez producentów biżuterii, dlatego też wprowadzając asortyment do swoich sklepów należy mieć to na uwadze.

Produkcja biżuterii

Światowe trendy pokazują, że moda na biżuterię fashion dobiegła końca. biżuteria noszona tylko kilka razy nie spełnia już oczekiwań klientów. rosnąca świadomość ekologiczna sprawia, że konsumenci na całym świecie decydując się na zakup biżuterii, wybierają tę, która będzie im towarzy- szyła przez lata. kupowanie ozdób, które wychodzą z mody po jednym sezonie stało się zachowaniem prze- czącym zasadom zrówno- ważonego rozwoju. klienci na całym świecie wolą zapłacić więcej, ale mieć pewność, że biżuteria którą noszą jest biżuterią etyczną i jej produkcja nie przyczyniła się do degradacji środowiska naturalnego. jednocześnie zależy im, aby producenci przedstawili wraz z certyfikatem jakości biżuterii, informację na temat wyprodukowania kupowane- go przedmiotu biżuteryjnego. Przekazywana informacja powinna zawierać dane dotyczące pozyskania surowca wykorzystanego do produkcji biżuterii, miejsca jego pocho- dzenia, sposobu przetwarzania kamieni i metali szlachetnych, sposobu tworzenia biżuterii, czyli informacji na temat war- sztatu jubilerskiego oraz sposobu obróbki materiałów jubi- lerskich oraz jakości danego wyrobu jubilerskiego. klienci są zainteresowani każdym etapem tworzenia biżuterii, gdyż tylko dzięki przejrzystości mają pewność, że kupowana przez nich biżuteria jest pełnowartościowa. jednocześnie należy zauważyć, że w coraz więcej firm jubilerskich na swoich stronach internetowych prezentuje każdy etap pracy nad biżuterią, budując tym samym zaufanie klientów wobec swojej marki. bardzo ważną kwestią dla potencjalnych klien- tów pozostaje także kwestia pracowników zatrudnionych przy wydobyciu kamieni i metali szlachetnych. kompletna informacja na temat oferowanego produktu w salonie jubi- lerskim powinna zostać wzbogacona również o informacje dotyczące pracowników zatrudnionych przy jej produkcji.

ZakuP na lata

biżuteria kupowana przez klientów na całym świecie cechuje się obecnie trwałoś- cią oraz powrotem do tra- dycyjnych wzorów. klienci decydują się na zakup biżu- terii, która wykonana z naj- wyższej jakości kruszców będzie im służyła wiele lat, a także będzie mogła być przekazywana z pokolenia na pokolenia. Stąd też powrót do tradycyjnego designu, modne staje się białe i żółte złoto i diamenty. klienci poszukują również na rynku jubilerskim biżuterii z kamieniami szlachetnymi takimi jak rubin, szafir czy szmaragd. Znacznie mniejszą popularnoś- cią niż dotychczas cieszy się biżuteria perłowa czy ta, do której produkcji wykorzystano koral. troska o środowisko naturalne sprawia, że klienci bardzo chętnie dokonują zakupów na rynku wtórnym i cenią sobie te marki jubilerskie, które im to umoż- liwiają. kupując biżuterię „ drugiej ręki” dają jej nowe życie. Warto zauważyć, że konsumenci na całym świecie przychyl- niejszym okiem zaczynają spoglądać na aukcje biżuterii dawnej, która przestaje być traktowana jako lokata kapitału a staje się pełnowartoś- ciowym produktem jubi- lerskim ofiarowywanym z okazji zaręczyn czy ślubu.

recykling biżuterii i kamienie laboratoryjne

Warto również zauważyć, że wiele marek jubiler- skich oferuje możliwość przetworzenia starej i nie- noszonej biżuterii w nową, piękną ozdobę. klienci przesyłają do salo- nów jubilerskich swoją biżuterię i po uprzednim wybraniu wzoru przera- biają swoje kosztowności. usługi te cieszą się coraz większą popularnością i zyskują coraz większe uznanie wśród klientów salonów jubilerskich. należy także dodać, że coraz większym zainteresowaniem klientów na całym świecie cieszy się biżu- teria, która powstaje przy użyciu kamieni szlachetnych wypro- dukowanych w warunkach laboratoryjnych.

etycZna biżuteria

trendy na światowym rynku jubilerskim pokazują klarownie, że klienci wracają do tradycji. Wybierają biżuterię, którą cechuje nie tylko tradycyjny design, ale także zależy im na kosztownościach, które będę w nich rodzinach przekazywa- ne z pokolenia na pokolenie. biżuteria fashion odchodzi do lamusa i jak pokazują badania przeprowadzone przez Światową radę Złota, noszenie jej jest obecnie z złym tonie. Świadomi konsumenci nie kupują wiele, ale stawiają na

Temat numeru

Świat zmienił się na naszych oczach i wymaga od nas, abyśmy dostosowali się do niego. to co jeszcze rok temu wydało się pieśnią przyszłość, dziś staje się koniecznością. Polska branża jubilerska powinna wykorzystać szansę jaka przed nią się pojawiła i proponować rozwiązania i produkty, które zmienią oblicze biżuterii.

Zcałą pewnością szansą na rozwój rynku jubilerskiego jest wprowa­ dzenie na rynek biżuterii inteligen­ tnej, wearables, czyli „elektroniki noszonej na ciele”, która cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród klientów na całym świecie. Wearables, potocznie nazywane tech­ nologiami ubieralnymi czy nawet„nosid­ łami”, stają się nie tylko popularnym gadżetem, ale coraz bardziej nieodzow­ nym elementem naszych codziennych aktywności. Mogą przybierać różne formy, począwszy od najpopularniej­ szych smartwatchów i opasek, poprzez inteligentne zestawy słuchawkowe, inteligentne okulary, aż po inteligentną biżuterię i odzież.

Moda na zdroWy tryb życia

Pandemia ukazała, że wielu Polaków w trosce o swoje zdrowie kupiło urzą­ dzenia pozwalające im na monitorowa­ nie swoich funkcji życiowych, najczęściej sięgali po inteligentne bransoletki i zegarki, jednak jak pokazały badania rynkowe, nie wszyscy z ich posiadaczy byli zadowoleni z wyglądu zakupionych się, że w 2022 roku globalna sprzedaż wearables osiągnie poziom ponad 250 mln sztuk, a wartość tego rynku prze­ kroczy 60 mld dolarów. Podkreślenia przez siebie gadżetów. Jak pokazują badania, konsumenci na całym świecie chcą posiadać inteligentne urządzenia, ale zależy im także na ich designie. i to właśnie zapotrzebowanie powinni wykorzystać twórcy biżuterii. Szacuje wymaga fakt, że na polskim rynku pojawiło się wiele firm oferujących zestawy układów scalonych i innych podzespołów, które pozwalają na wyprodukowanie biżuterii inteligentnej według własnego projektu. Jednocześnie warto zauważyć, że na świato­ wym rynku biżuteryjnym można zaob­ serwować trend na tworzenie biżuterii inteligentnej od zera. Projektanci stara­ ją się wyczuć potrzeby swoich klientów i oferują biżuterię, która spełnia oczeki­ wania konkretnych ludzi­ inną dla graczy, inną dla sportowców, inną dla diabetyków czy osób posiadających problemy kardiologiczne, inną dla biznesmenów czy aktywnych zawodo­ wo kobiet. Własnoręczne umieszczanie w biżuterii podzespołów i operowanie odpowiednim oprogramowaniem pozwala na swobodne tworzenie biżu­ terii dedykowanej konkretnej grupie docelowej. i co warte odnotowania, taka biżuteria cieszy się coraz większym zainteresowaniem kupujących. Pro­ jektanci tworząc inteligentną biżuterię wykorzystują do jej produkcji przede wszystkim tradycyjne materiały jubiler­ skie ­ srebro, złoto i kamienie szlachet­ ne a układy scalone wkomponowują w przedmiot biżuteryjny, dzięki czemu biżuteria jest i piękna i funkcjonalna. na polskim rynku jubilerskim brakuje twórców, którzy specjalizują się w tego typu projektach. a jak pokazują badania przyszłości biżuterii należy upatrywać w biżuterii inteligentnej.

Materiały nieJubilerSkie

Należy także zauważyć, że na między­ narodowym rynku jubilerskim pojawia się biżuteria inteligentna, do której wyprodukowania wykorzystuje się nowoczesne materiały syntetyczne czy tkaniny. nikogo dziś już nie dziwi fakt, że w żołnierze noszą na sobie odzież monitorującą ich podstawowe funkcje życiowe czy oceniająca stopień ich zmęczenia. Jednak miniaturyzacja zmu­ sza projektantów do szukania alterna­ tywnych rozwiązań i dlatego też na rynku coraz częściej można znaleźć bransoletki czy naszyjniki wykonane z tkaniny „załadowanej” nowoczesną technologią pozwalają na monitorowa­ nie podstawowych funkcji życiowych a do tego estetyczną i wpisującą się w najnowsze trendy modowe. Świat popandeziczny z całą pewnością wymu­ si nowe rozwiązania, których celem będzie ułatwienie życia ludzkości. a jednym z nich z całą pewnością będzie inteligentna biżuteria. Warto zauważyć, że iot, czyli internet rzeczy, stanowi element wspólny wszystkich urządzeń noszonych, które komunikują się ze światem wykraczającym poza ciała ich właścicieli. dane z czujnika zlokalizo­ wanego na urządzeniu mogą być przesyłane poprzez sieć w obrębie samego ciała, lub przez sieć lokalną, do routera – czy to bezpośrednio, czy poprzez aplikację na telefonie lub kom­ puterze. W komunikacji pośredniczy także serwer internetowy w chmurze, który umożliwia analizę i podejmowanie działań. Wykorzystanie iot stale się rozszerza i w najbliższej przyszłości każdy człowiek będzie posiadał urzą­ dzenie, które pozwoli mu na monitoro­ wanie parametrów życiowych, zapisanie aplikacji czy choćby otworzenie zamka do drzwi w swoim domu, warto projek­ tować więc przedmioty, które poza swoją funkcjonalnością będą również estetyczne i pozwolą na zamanifesto­ wanie światu swojego stylu, a takim przedmiotem z całą pewnością jest biżuteria.

Cyfryzacja branży jubilerskiej

Skala wpływu pandemii na polski rynek jubilerski jest ogromna. producenci biżuterii, właści- ciele sklepów z biżuterią żyją w niepewności, nie wiadomo bowiem jak będzie wyglądał rynek jubilerski w najbliższym czasie. nie wiadomych jest wiele; czy klienci będą zainteresowani kupnem biżuterii, czy wrócą do zakupów w tradycyjnych salonach jubilerskich, czy będą kupowali biżute- rię na zamówienie..pytania mnożą się same i niestety nikt nie zna na nie odpowiedzi.

Dlatego też na całym świecie branża jubilerska stara się przewidując przyszłość, znaleźć rozwiązanie w tej nowej sytuacji i odnajdują je w cyfryzacji. Cyfryzacja branży jubilerskiej staje się coraz powszechniejsza i mimo sporych problemów z jej wprowadzeniem, wiele podmiotów gospodarczych inwestuje swoje pieniądze w jej rozwój.

Skala pomoCy i rozwiązanie problemów branży

kryzys pandemiczny ukazał wyraźną zmianę w sprzedaży biżuterii rodakom. owszem na polskim rynku bardzo dobrze radziły sobie duże marki jubilerskie o uznanej opinii wśród konsumentów, które natychmiast wprowadziły sprzedaż swoich produktów on-line. Jednak większość firm przez niemal półtora roku borykała się z problemami finansowymi. Część właścicieli salonów jubilerskich otrzymała pomoc od rządu, część została objęta tarczą antykryzysową, część przetrwała trudny czas inwestując swój kapitał, niektórzy musieli zamknąć swoje firmy, inni znacznie ograniczyć zatrud- nienie, czyli dla niemal wszystkich kryzys związany z Covid- 19 był wydarzeniem traumatycznym. rosnąca frustracja, niepewność jutra zmusza więc podmioty gospodarcze funkcjonujące na krajowym rynku jubilerskim do podjęcia kroków pozwalających im na przetrwanie, nawet w czasach lockdownów. i cyfryzacja postrzegana jest jako klucz do poruszania po„nowym rynku jubilerskim”. aby jednak cyfry- zacja pomogła branży jubilerskiej ta musi się skonsolidować. wprowadzenie wspólnych platform sprzedażowych pozwa- la na poszerzeniu kręgu odbiorców w kraju, jak i poza jego granicami. nie można bowiem nie zauważyć, że samodziel- ne, małe firmy jubilerskie nie mają szans na konkurowanie ze znanymi markami jubilerskimi z całego świata. Tworzenie spólnych inicjatyw pozwoliłoby na zaistnienie na światowym rynku jubilerskim. i takie rozwiązanie promują obecnie naj- ważniejsze organizacje zrzeszające jubilerów na całym świecie. Scentralizowanie lokalnej produkcji biżuterii na jednej platformie pozwoli na dotarcie z ofertą sprzedażową do znacznie większej rzeszy potencjalnie zainteresowanych klientów. pozwala również na ograniczenie własnych kosztów na promocję swojej marki w sieci. należy zauważyć także, że wspólne działanie producentów, zadać o całe zaplecze związane z rynkiem cyfrowym, a mia- nowicie ochroną danych osobowych klientów. bezpieczeństwo w sieci jest jednym z kluczowych problemów, przed którym stają podmioty gospodarcze próbujące swoich sił w wirtu- alnej sprzedaży. należy więc liczyć się z kosztami wynikają- cymi z przepisów prawnych związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa klientom. Jednocześnie należy zauważyć, że umiejętność czerpania wartości z danych w coraz większym twórców biżuterii zaowocować może także znaczy obniżeniem kosztów producji oraz ułatwić pozyskanie surowców. Cyfryzacja branży jubilerskiej może się udać tylko wówczas, gdy skonsolidowa- ne marki jubilerskie będą działały wspólnie dla dobra polskiej biżu- terii, oferując ją na wspólnej stronie internetowej, korzystać będą z platform społecznościowych takich jak Facebook, instagram, Twitter, whatsapp, platform sprzedaży detalicznej i rozwiązań w chmurze a także co może i najbardziej istotne zdecydują się na stworzenie własnych aplikacji pozwalających na bezproblemowy zakup biżuterii. należy podkreślić, że aplikacje są jednym z najważniejszych i najnowocześniejszych narzędzi marketingowych, którymi posługują się firmy na całym świecie. może więc warto aby i także polska biżuteria miała swoją aplikację.

problemy z CyFryzaCJą

mimo bezsprzecznych korzyści wynikających z cyfryzacji należy zauważyć jej negatywny aspekt. aby zaistnieć w świe- cie cyfrowym należy nie tylko stanowić konkurencję dla międzynarodowych marek jubilerskich, które w świecie wirtualnym mają już swoje grono stałych klientów, ale także stopniu decyduje o pozycji konku- rencyjnej na rynku, zmieniając w rezultacie funkcjonowanie firm i całej gospodarki. na najbardziej ogólnym poziomie wydajniejsza i szybsza analiza dużych zbiorów danych służy optymalizacji proce- sów decyzyjnych w organizacjach. w handlu, gdzie dane można pozyskiwać z działów marketingu, sprzedaży, obsługi klien- ta, ale też z raportów o cenach oraz z mediów społecznoś- ciowych, umiejętność ich przetwarzania daje pełniejszy ogląd zachowań kupujących i konkurencji. Dane osobowe, pozy- skiwane przez usługodawców w internecie, służą do tworze- nia skutecznych kampanii marketingowych, trafiających do właściwych odbiorców. instytucje finansowe zyskują możli- wość szybkiego wykrywania i reagowania na próby oszustw. Sektor publiczny także dostrzega korzyści z analizy – pozwa- la np. optymalizować działanie transportu publicznego w oparciu o informacje z czytników biletów albo usprawniać służbę zdrowia dzięki raportom rozmaitych sensorów noszo- nych przez pacjentów. przede wszystkim jednak dostęp do danych użytkowników, producentów i usługodawców oraz zarządzanie nimi tworzą potencjał platformizacji kolejnych segmentów na rynku jubilerskim.

Rewolucja 4.0 w branży jubilerskiej

Branża jubilerska znalazła się w trudnej sytu- acji. Pandemia spowodowana wirusem SARS-COV 2 spowodowała, że świat na chwi- lę się zatrzymał i zmusił producentów, sprze- dawców i konsumentów do zastanowienia, co należy dalej robić. Małe, rodzinne firmy jubilerskie, producenci biżuterii, artyści – twórcy zostali zmuszeni do wstrzymania swoich działań. sprzedaż biżuterii przeniosła się bowiem do sieci i mało kto korzystał z usług złotnika czy szukał na lokalnym rynku produktów biżuteryjnych.

Wszystko wskazuje na to, że w najbliższym czasie sytuacja nie ulegnie zmianie. Branża jubilerska musi przystosować się do nowych warunków, które dyk- towane są przede wszystkim przez organizacje międzynarodowe. Musi dostosować się do„czwartej rewolucji” przemysłowej, która obejmie swoim zasięgiem nawet małe przedsiębiorstwa.

TransforMacja Technologiczna

Wszystkie podmioty działające na rynku jubilerskim, i to nie tylko polskim, będą zmuszone do poddania się koncepcji Przemysłu 4.0, jest to koncepcja opisująca proces transfor- macji technologicznej i organizacyjnej przedsiębiorstw, który obejmuje integrację łańcucha wartości, wprowadzanie nowych modeli biznesowych oraz cyfryzację produktów i usług. Wdrażanie tych rozwiązań możliwe jest dzięki wyko- rzystaniu nowych technologii cyfrowych, zasobów danych oraz zapewnieniu komunikacji w sieci współpracy maszyn, urządzeń i ludzi. jak czytamy na stronie europejskiego centrum Wspierania zaawansowanej Produkcji (ecWzP), czynnikiem napędzającym transformację w kierunku prze- mysłu 4.0 są coraz bardziej zindywidualizowane potrzeby klientów i narastający trend personalizacji produktów i usług. zgodnie z definicją zakłada się, że przemysł zarówno ten wielki, jak i małe rodzinne przedsiębiorstwa, będą musiały zainwestować w nowoczesne urządzenia i maszyny, które pozwolą na autonomiczną wymianę informacji, projektowa- nie produktów, a także doskonalenie procesów wytwórczych. Transformacja w kierunku przemysłu 4.0, według europejskiego centrum Wspierania zaawansowanej Produkcji, obejmuje 7 etapów. Pierwszy dotyczy zaawansowania technologicznego uwzględniającego elastyczne systemy produkcyjne, które ułatwiają szybkie dostosowanie się do zmian w zakresie liczby czy kategorii produktów. Kolejny krok polega na współdzieleniu informacji o procesie wytwarzania przez ludzi, maszyny i produkty. natomiast trzecia faza dotyczy uwzględ- nienia zasad gospodarki obiegu zamkniętego w celu pełne- go wykorzystania surowców i zmniejszania emisji. Proces kompleksowej realizacji oczekiwań klientów wobec wyrobów, czyli end-to-end customer focussed engineering, to czwar- ty etap w kierunku przemysłu 4.0. W następnym kluczowe jest skupienie się na człowieku, m.in. poprzez wykorzystanie indywidualnych różnic na rzecz wzmocnienia organizacji, oraz budowę sensownego środowiska pracy. szósty etap, czyli smart mancąufacturing, zakłada stoso- wanie zintegrowanych systemów, które w czasie rzeczywistym rea- gują na zmienne warunki. W tym kontekście duże znaczenie ma przechowywanie i udostępnianie dużych zbiorów danych (big data). ostatni krok to fabryka otwarta, która rozumie potrzeby wszystkich uczestników łańcucha wartości. zmiany te, choć powol- nie wprowadzane są już zauwa- żalne na polskim rynku. Warto zauważyć, że nowy ład, czyli nowy program zjednoczonej Prawicy, chce napędzić Przemysł 4.0. narzędziem, które ma temu pomóc, będą ulgi na automatyzację i robotyzację produkcji dla średnich firm – tych, które mają potencjał do wprowadze- nia transformacji produkcji w swojej firmie, ale nie mają wystarczających zasobów. jednocześnie firmy, które zdecy- dują się na robotyzację i automatyzuje swoich przedsiębiorstw mogą liczyć na ulgi podatkowe.

Branża oTWarTa na PoTrzeBy KlienTa

idea, która przyświeca twórcom zakłada, że klienci oraz producenci będą zintegrowani i ich wspólne działania przy- niosą nie tylko obopólną korzyść, ale także zysk dla gospo- darki i zapewnią bezpieczeństwo ekologiczne. należy zauważyć, że Przemysł 4.0 to proces mający na celu zapew- nienie, że produkty spełniają oczekiwania klientów od początkowego konceptu, przez jego realizację i wykonanie, aż do użytkowania, który ma trwać wiele lat. Produkt końco- wy to produkt, który ma służyć klientowi przez lata, nie ulegać modom i być funkcjonalny i trwały. Według badań przeprowadzonych przez firmę konsultingową customer focus engineering przedsiębiorstwa mogą zwiększyć ren- towność nawet o 40 procent, gdy tylko dostosują procesy biznesowe do celów strategicznych i celów swoich klientów.

PolsKa WProWadza rozWiązania ułaTWiające działanie na rynKu

Warto zauważyć, że Ministerstwo rozwoju, Pracy i Technologii ogłosiło Politykę Przemysłową Polski. działania wspierające polski sektor wytwórczy oprą się na pięciu osiach rozwojo- wych: cyfryzacji, zielonym ładzie, bezpieczeństwie, lokaliza- cji oraz społeczeństwie wysokich kompetencji. W pierwszej największy nacisk jest położony na gromadzenie, usieciowie- nie i wykorzystanie danych, wspieranie przemysłu 4.0, szko- lenie pracowników przyszłości i zmianę w podejściu do zarządzania organizacjami. droga do zielonego ładu ma polegać na wdrażaniu gospodarki o obiegu zamkniętym, zmniejszeniu energochłonności oraz redukcji emisji gazów cieplarnianych w procesach produkcyjnych. W trzeciej grupie ważne są: zabezpieczenie dostaw kluczowych surowców i cyberbezpieczeństwo. osobna kategoria to bezpieczeństwo technologiczne związane z dostępem do rozwiązań potrzeb- nych w produkcji i prowadzeniu prac B+r oraz z przeciwdzia- łaniem szpiegostwu przemysłowemu, czyli niepowołanemu zastosowaniu, wyciekowi, przejęciu technologii czy danych. Program wskazuje również na konieczność sytuowania zakładów w miejscach, które pozwolą na realne skrócenie łańcuchów dostaw. Polityka Przemysłowa Polski wymienia też obszary działania Platformy Przemysłu Przyszłości w osi dotyczącej cyfryzacji – to m.in.: podnoszenie kompeten- cji za pomocą cykli szkoleń w obszarach technologii 4.0 czy procesów transformacji cyfrowej, webinariów tema- tycznych, kursów online za pośrednictwem e-learningu Przemysłu Przyszłości, rozwoju bazy wiedzy o technolo- giach i przemyśle, a także pokazów technologii w zakresie: predictive maintenance, druku 3d oraz ar. zadaniem PPP jest również doradzanie przedsiębiorcom i prowadzenie audytów technologicznych, wdrożeniowych, jak również skanów dojrzałości cyfrowej (zgodnie z metodyką adMa) wraz z opracowaniem planu cyfrowej transformacji. dojrzałość cyfrowa to narzędzie umożliwiające analizę zaawansowanego cyfrowego i technologicznego w przed- siębiorstwie. Badanie dojrzałość cyfrowej podzielone jest na trzy obszary funkcjonalne: organizację, procesy i tech- nologie. już dziś można dokonać samooceny dojrzałości cyfrowej, która pozwoli na wstępną ocenę zaawansowa- nia cyfrowego swojego przedsiębiorstwa. z całą pewnoś- cią można powiedzieć, że przed branżą jubilerską wiele wyzwań, które wskażą, w którym kierunku będzie rozwijał się polski rynek biżuterii.