Artykuły z działu

Przeglądasz dział PROBLEM BRANŻY (id:58)
w numerze 01/2016 (id:148)

Ilość artykułów w dziale: 1

PJ I okl. 01-2016

Oszpetniki, czyli biżuteria buntu

Młodzi ludzie na całym świecie buntują się przeciwko społeczeństwu, wykorzystując do tego celu biżuterię. Biżuteria, powszechnie uważana za ozdobę, stała się sposobem manifestacji poglądów.

pws-2016-02c-14

Młodzi ludzie kontestując wszechobecny kult ciała, oszpecają się. A to tego celu wykorzystują biżuterię, która w ich użyciu przestaje być ozdobą, a staje się komunikatem, symbolem buntu, sprzeciwem wobec norm narzuconych przez społeczeństwo.

Kult ciała

Kult ciała polegający na stałym upiększaniu siebie spowodowywał, że atrakcyjność fizyczna, a także podążanie za modą, które dawniej były atutem, dzisiaj wydają się obowiązkiem każdego. W kulturze wizualnej to ciało stało się głównym nośnikiem tożsamości. A odzież oraz biżuteria stały się narzędziem umożliwiającym w dość prosty sposób ozdobienie siebie oraz zamanifestowanie swojej „nowoczesności”. Coraz częściej biżuteria wykorzystywana jest jako znak sprzeciwu przeciwko wszechobecnemu, niemal jednorodnemu, pięknu. Wzrasta znaczenie biżuterii agresyjnej, która pozwala na zamanifestowanie swojej płciowości, a także tzw. oszpetników, przedmiotów, które mają oszpecić ich użytkownika. Współczesny człowiek, gardząc kulturą masową, decyduje się na modyfikowanie swojego ciała, aby przy pomocy biżuterii wywołać w innych odrazę. Należy zauważyć, że decydując się na celowe oszpecenie swojego ciała przekracza się granice, nie tylko granicę estetyki, ale także granice ciała. Z całą pewnością granicą ciała jest skóra, jego naturalna powłoka ochronna, oddzielająca je od otaczającego świata. Przekraczanie tej granicy poprzez modyfikowanie swojego ciała biżuterią jest objawem buntu wobec społeczeństwa.

pws-2016-02c-15

Ozdoba i oszpetnik

Obserwując rynek współczesnej biżuterii zauważamy z jednej strony stale rozwijający się rynek biżuterii fashion, której zadaniem jest stałe nadążanie za panującymi na rynku trendami, podkreślenie cech osoby ją noszącej, z drugiej rynek biżuterii autorskiej, niekonwencjonalnej, przeznaczonej dla wyrafinowanego odbiorcy, który poszukuje oryginalnej biżuterii. Na marginesie rynku, całkiem dynamicznie, rozwija się segment rynku, na którym możemy znaleźć biżuterię, która zamiast zdobić, szpeci. Podkreśla stosunek do społeczeństwa, odrzuca społecznie akceptowalne zachowania. Biżuteria, której zadaniem jest nie tylko zwrócenie uwagi na osobę ją noszącą, ale zakwestionowanie sensu noszenia ozdób. Nie można nie zauważyć, że głównymi klientami tego rynku są ludzie młodzi. Trend ten nie dotyczy tylko Polski, ale obecny jest w młodym pokoleniu w całej Europie. Im bardziej kultura masowa wkracza do życia młodych ludzi, tym z większą siłą odzywa się w nich bunt, który manifestują poprzez oszpecanie swojego ciała. Na polskim rynku jubilerskim pojawiają się specjalistyczne sklepy, w których można zaopatrzyć się w biżuterię buntu.

Modyfikacja ciała za pomocą biżuterii pozwala na swobodne, niekontrolowane przez nikogo wyrażanie siebie. Stąd młodzi ludzie eksperymentują i wykorzystują możliwości, jakie daje im współczesna medycyna, umieszczając po skórą implanty czy decydując się na surface piercing, czyli przekłucia powierzchniowe, dzięki którym mogą umieszczać kolczyki w takich miejscach jak kark, mostek czy podbrzusze.

pws-2016-02c-16

Oczywiście najpopularniejszym jej rodzajem jest piercing. Kolczyki robi się już niemal wszędzie. Jednak największe kontrowersje wzbudza kolczykowanie skóry twarzy, dekoltu i dłoni. Młodzi ludzie, widząc piękno w stałym zmienianiu swojego ciała, eksperymentują, np. łącząc kolczyki łańcuszkami, powodując tym samym zasłonięcie niemal całej twarzy. Jak sami podkreślają, stają się chodzącymi dziełami sztuki, które mogą dowolnie zmieniać. Bardzo popularne wśród młodych ludzi jest współcześnie tworzenie tuneli w płatkach uszu, ale nie tylko. Coraz częściej pojawiają się ludzie, którzy rozciągają małżowinę uszną lub policzek. Powiększanie rozmiaru dziurek w uszach można wykonać skalpelingiem, czyli wyciąć odpowiedniej wielkości dziurę w płatku ucha, dermal punchem, rozpychaczami, czyli systematycznym poszerzaniem istniejącego otworu w ciele większymi tunelami, obciążaniem ucha. Istnieje także możliwość rozciągania płatka ucha nawijaniem na taśmę teflonową (PTFE), ta ostatnia metoda wydaje się najbezpieczniejsza. Należy zauważyć, że wraz z pojawieniem się mody na tworzenie tuneli, a także na przekłuwanie niemal każdego fragmentu ciała, pojawiła się nowa biżuteria, dzięki której możliwe jest wykonanie niemal wszystkich zabiegów. Tak też powstała możliwość dermal punch, czyli umieszczania w skórze implantów. Dermale to rodzaj biżuterii, która w nietypowych umiejscowieniach ma szansę pełnego wygojenia się i utrzymania. Ten rodzaj biżuterii składa się ze stopki, która zależnie od modelu ma różną formę, oraz pręta z wewnętrznym gwintem, w który wkręcana jest wymienna nakrętka, w dowolnym kształcie, np. kulki. Modyfikacja ciała za pomocą biżuterii pozwala na swobodne, niekontrolowane przez nikogo wyrażanie siebie. Stąd młodzi ludzie eksperymentują i wykorzystują możliwości, jakie daje im współczesna medycyna, umieszczając po skórą implanty czy decydując się surface piercing, czyli przekłucia powierzchniowe, dzięki którym mogą umieszczać kolczyki w takich miejscach jak kark, mostek czy podbrzusze. Młodzi ludzie chcą nie tyle się wyróżnić na tle społeczeństwa, co znaleźć się na jego marginesie. Tworzyć swoistą kulturę alternatywną, której kluczem zrozumienia jest modyfikacja ciała przy pomocy kolczyków i implantów. Poprzez wnikanie wewnątrz ciała i ozdabianie go kolczykami młodzi manifestują swój bunt. Podkreślają tym samym swój indywidualizm, tworząc ze swojego ciała swoiste dzieło sztuki. Celowe oszpecanie swojego ciała, którego celem jest niejednokrotnie wzbudzenie wstrętu, uzmysławia że współczesna biżuteria jest swoistym remedium na problemy współczesnego człowieka.

Modyfikacja ciała

Coraz popularniejsze są zabiegi polegające na celowym zmienianiu swojego wyglądu, często zmieniając anatomię. Modyfikacja ciała idzie coraz dalej. Obecnie dostępna jest już możliwość nie tylko tatuowania rogówki oka, ale umieszczania pod powieką drobinek metali szlachetnych, które sprawiają wrażenie umieszczenia biżuterii na rogówce oka. Coraz więcej osób decyduje się na umieszczenie diamentów w zębach. Zabieg ten wykonuje się w gabinetach dentystycznych, w których stomatolog wierci w zębach małą dziurkę, którą uzupełnia kamieniami szlachetnymi. Na zabieg decyduje się coraz więcej młodych ludzi, którzy upiększają swój uśmiech. Warto podkreślić, że zabieg jest odwracalny, gdyż po wyjęciu diamentów, ząb uzupełniany jest tkanką zębową. Jednym z popularniejszych zabiegów, na który decydują się młodzi ludzie, jest umieszczanie pod skórą implantów, które zdobią ciało, nadając mu efekt 3D. W taki sposób można zmienić kształt ręki, nogi czy nawet głowy. Jedną z popularnych modyfikacji są rogi, które należy zacząć od małych rozmiarów i stopniowo je powiększać do uzyskania zamierzonego rozmiaru. Zbyt szybka zamiana lub zbyt duży rozmiar implantu mogą prowadzić do podrażnień skóry. Poza tym osoba, która decyduje się na taką zmianę, musi się liczyć z tym, że źle wprowadzony implant może pozostawić szpecącą bliznę, nie mówiąc już o odrzuceniu implantu przez organizm. Implanty mogą być wszczepiane niemal w każdy fragment ludzkiego ciała. Ingerencja chirurgiczna zamienia anatomię człowieka, sprawia, że wygląda on inaczej. Popularną formą modyfikacji jest także tworzenie gorsetu na własnym ciele, wykorzystując do tego kolczyki oraz tasiemkę. Kolczyki umieszczane są w dwóch pionowych kolumnach na powierzchni skóry i łączone naprzemiennie tasiemką. Zazwyczaj gorset umieszcza się na plecach, jednak coraz częściej można zobaczyć „kolczykowy” gorset na dekolcie czy ręce. Młodzi ludzie, którzy eksperymentują ze swoim ciałem i wykorzystują do tego biżuterię, coraz częściej decydują się na tworzenie na swoich ciałach tatuaży wykonanych przy użyciu kamieni szlachetnych. Jest to zarówno kosztowny, jak i długotrwały proces, który polega na stworzeniu na ciele dzieła sztuki malowanego kamieniami szlachetnymi. W swoim wyrazie podobny jest do klasycznego tatuażu, jednak wymaga znacznie większej ingerencji w ciało. Przed przystąpieniem do dekorowania ciała kamieniami należy umieścić pod skórą implanty, które pozwolą na umieszczanie na skórze oprawionych różnobarwnych kamieni. Należy podkreślić, że na zabieg ten decydują się nieliczni.

Manifestacja poglądów

Osoby, które decydują się na przekłuwanie swojego ciała, tworzenie tuneli czy wszczepianie implantów, uważają że upiększają swoje ciało. Młodzi ludzie tworzą ze swojego ciała swoiste dzieła sztuki, ingerując i modyfikując ciało, które po zabiegach zmienia się. Większość dokonanych zmian to zmiany nieodwracalne. W związku z tym można założyć, że świadomie decydują się na zmarginalizowanie. Ich wygląd bowiem będzie w społeczeństwie budził zdziwienie, a nawet odrzucenie. Buntują się przeciwko wszechobecnym prawom społeczeństwa, które narzuca kanony piękna. Wraz z pojawianiem się młodych buntowników pojawiają się podmioty gospodarcze, które pozwalają na zrealizowanie ich potrzeb. Tak więc i na polskim rynku w ostatnim czasie powstały sklepy i hurtownie, w których można kupić tunele czy kolczyki do piercingu, studia, gdzie można dokonać modyfikacji ciała, czy salony, w których wszczepiane są implanty podskórne. Stale rosnąca liczba osób zainteresowana zmianą swojego wyglądu sprawia, że pojawiają się nowe narzędzia to umożliwiające i nowa biżuteria, która może być stosowana przy modyfikacji. Jeszcze do niedawna to tatuaż był najradykalniejszą formą zdobienia ciała, współcześnie sytuacja ta ulega stopniowej zmianie. Ingerencja w ciało polegająca na wykonaniu serii nakłuć, rozszerzaniu go czy wszczepianiu biżuterii sprawia, że biżuteria stała się na ciele ludzkim trwała i dostrzegalna. Jeszcze do niedawna biżuteria była bowiem zakładana i zdejmowana, można było dowolnie ją komponować, a tym samym zmieniać jej znaczenia. Dzięki modyfikacji biżuteria jest trwale zapisana na ciele młodych ludzi oraz dostrzegalna przez innych. Wszczepione implanty pozostają na ciele do końca życia. Jest widoczna w różnych kontekstach interakcyjnych. Zabieg piercingu czy modyfikacji jest inwazyjny, bolesny i często długotrwały (zajmuje wiele godzin), wymaga więc dużego zaangażowania i przekonania o jego celowości. W przypadku młodych ludzi jest symbolem buntu przeciwko społeczeństwu.